|
ئەمە ئەو پرسیارەیە کە زۆرجار ڕووبەڕومان دەبێتەوە و
تاکەکانی کۆمەڵگە پێویستییان بە وەڵامە. لێرەدا ئاماژە
بە پێنج خاڵ دەکەین کە دەبێت ئەنجامیان بدەین، هەتا
بتوانین ئازاری توشبووان بە نەخۆشی دەروونی
کەمبکەینەوە:
یەکەم: هەرگیز مەهێڵە بێئومێد بێت!
بێهیوایی دەبێتە هۆی خراپتربوونی دۆخی دەروونی
نەخۆشەکان، بە پێچەوانەشەوە بوونی هیوا دەبێتە هۆی
کەبونەوەی نیشانەکان! لەبەرئەوە هەوڵبدە بەردەوام
ئومێدی بۆ دروستبکەیتەوە، ئومێدیان پێبدەن کە:
- چەندین دەرمانی جیاواز و جۆراوجۆر هەن کە دەتوانن
ببنە هۆی چارەسەرکردنی نەخۆشییە دەروونییەکان.
- زانست ڕۆژ بە ڕۆژ پێشدەکەوێت و چارەسەری زیاتر و
باشتر دەدۆزرێتەوە.
- چەندین جۆری چارەسەر هەن کە کاریگەری نەرێنی وەکو
خەواڵووکردن و گێژبون یان کێش زیادبونیان نییە!
- چارەسەری دەروونی لەسەر شێوازی جەلسات لە کوردستانیش
بەرەوپێشچوونی باشی بەخۆیەوە بینیوە!
- ژمارەی پزیشکانی پسپۆری دەروونی و چارەسەرکارانی
دەروونی زیادی کردووە، ئەگەر سودت لە چارەسەرکارێک
وەرنەگرت دەتوانیت بچیتە لای کەسێکی تر!
دووەم: بزانە نەخۆشییە دەروونییەکەی چییە!
هەوڵبدە کە ئاشنابیت بە جۆری شڵەژانە دەروونییەکەی،
ئەمەش لە چەندین لایەنەوە یارمەتیدەرە:
- دەتوانیت لەسەر نەخۆشییەکە زانیاری تەواو وەربگریت،
لە رووی چۆنییەتی توشبوون و چۆنییەتی چارەسەرەکان و
هاوکاریکردنیان.
- بە زانینی هۆکاری توشبونەکەی هەوڵدەدەیت هاوکاری
بکەیت بۆ نەهێشتنی هۆکاری توشبوونەکە.
- دەزانیت کە دەبێت چی بکەیت هەتا نەخۆشەکە هەست بە
ئاسودەیی بکات.
- فشارە دەروونییەکانی لەسەر کەمدەکەیتەوە.
سێیەم: چارەسەرەکانی دەستکاری مەکە!
هەرگیز بە قسەی کەسانی ناپسپۆر لە بواری پزیشکی د
ەروونی چارەسەرەکانی مەگۆرە، و بریار لەسەر وەستاندن،
گۆرین یان زیادکردنی چارەسەرەکان مەدە، زۆرکەس بە
نەزانانە باس لە نەخۆشی دەروونی دەکەن، نابێت تۆش
ببیتە یەکێک لەو کەسانە، لەم هەڵانە خۆت بپارێزە:
- دەرمانە دەروونییەکانی بەبێ ڕاوێژی پزیشک بوەستێنیت
یان کەمیان بکەیتەوە یاخود زیادیان بکەیت.
- نەهێڵیت نەخۆشەکە سەردانی چارەسەرکارانی دەروونی
بکات بە بیانوی ئەوەی کە تەنها ئامۆژگارییە و خۆی
باشتر دەزانێت.
- بەبێ ڕاوێژی پزیشکی دەروونی دەرمانی بۆ بەکاربهێنیت
بە بیانوی ئەوە نەخۆشێکی تر سودی لەو دەرمانە بینیوە!
چوارەم: دوریانبخەنەوە لە چارەسەرکاری هەڵە!
کۆمەڵگای کوردی پڕبووە لە چارەسەرکاری هەڵە! بەجۆرێک
هەرکەسێک قسەدەکات پسپۆرە لە بواری چارەسەری نەخۆشییە
دەرونییەکان و هیچیشی لێنازانێت و تەنها دۆخەکە خراپتر
دەکات! هەرگیز مەهێڵە نەخۆشەکەت ئەم هەڵانە بکات:
- سەردانی کەسانێک بکات کە بەناوی چارەسەری ئاینی یان
میلییەوە کاردەکەن؛ ئەم جۆرە چارەسەرانە دەبنە هۆی
خراپتر بوون یان زۆربوونی نیشانەکانی نەخۆشییەکە!
- بچێتە لای پزیشکێک کە پسۆرنەبێت لە بواری پزیشکی
دەروونی، ئەمە دەبێتە هۆی بێهیوابوونی نەخۆشەکە، کاتێک
کە پزیشکەکە پێێدەڵێت فەحسەکانت پاکە و هیچت نییە!
هەروەها دەبێتە هۆی ئەوەی نەخۆش پەنابەرێتە بەر
چارەسەرە هەڵەکان!
- بچێتە لای توێژەرێکی دەروونی یان کۆمەڵایەتی کە
شارەزایی نییە لە نەخۆشی د ەروونیدا، ئەم کەسانە
لەوانەیە بەهۆی کەم شارەزاییەوە ڕێنماییەک بدەن کە
زیان بە نەخۆشەکە دەگەیەنێت، بۆنمونە زۆرجار کەسی
توشبوو نەخۆشییەکی توندی هەیە پاش سەردانی ئەم کەسانە
دەرمانەکان دەوەستێنێت و دواتر کارەسات روودەدات!
- کارمەندی پزیشک کە نورینگەیان هەیە لە گەرەکەکاندا،
لەوانەیە دەرمانێکی بدەنێ کە ببێتە هۆی ئیدمان و
هۆگربوون لەسەر دەمانەکە، یان بەهۆی کەم شارەزاییەوە
لەوانەیە رێنمایی نەخۆش بە هەڵە بکەن.
هەموو ئەو چوار لایەنەی سەرەوە، پێویست و گرنگن بۆ
کۆمەڵگە، سودی گەورەیان هەبوو لە بوارەکانی خۆیاندا،
بەڵام چارەسەر و ڕێنمایی نەخۆشی دەروونی ئەرکی پزیشکی
دەروونی و چارەسەرکاری دەروونییە کە پسپۆرییان لە
بوارەکەدا هەیە.
پێنجەم: پشتیوانی بکەن!
هەتا دەتوانن ببنە پشتیوانیان، ئەم پشتیوانییەش بەوە
دەبێت کە هەوڵبدەین هانیان بدەین بۆ چەند کارێکی دروست
و پێویست، وەکو:
- وەرزش و پیاسەکردنی ڕۆژانە؛ ئەم دووانە دەبنە هۆی
کەمکردنەوەی فشارەکان و ئاسودەیی دەروونی تاک.
- پشتیوانیان بە لە بەردەوام بوون لەسەر پیشەکەیان،
ئەگەر زۆر پێویست نەبوو مەهێڵە مۆڵەت بکەن. هەتا
نەخۆشییەکە زیاتر زاڵنەبێت بەسەریاندا!
- با بەردەوام لە رووی کۆمەڵایەتییەوە تێکەڵبن و لەگەڵ
ئەوانی تردا بەشداری بۆنە کۆمەڵایەتییەکان بکەن و لە
کۆمەڵگە دانەبرێن.
- ڕێنماییان بکە کە تەندروست ژیان بکەن لە روی خەو و
خواردن و پاکوخاوێنییەوە.
- دوریان بخەنەوە لە بەکارهێنانی ماددەی هۆشبەر، جا
جگەرە و نێرگەلەبێت یان مەی و ماددە هۆشبەرەکانی تر
بێت.
22/1/2017
|
