Home
Uteheramkrauekan
Komelayaty
Nuseran
Mail
Library
Music
Art
Archive
Links
About Us

دةستثيَشخةرييةكي مةزن

(لةبارةي قارةمانييةتي كريَكاران لة ثاشكؤدا. بةبؤنةي- شةممواني كؤمونيستي-)

 

  سةلام عةبدولَلآ ئيبراهيم   

    (كورتةيةك)

                                                                                      ظلاديمير ئيليتش لينين

     دةبيَ هةموومان دانبنيَين بةوةي باشماوةي ميتؤدي أؤشنبيراني بؤرذوازي لة ضارةسةركردني كيَشةكاني شؤأرش بة سةرةزارةكي، لة هةموو ضركة، شويَن ولةنيَو أيزةكانماندا دةركةوتوون. بؤ نموونة أؤذنامةوانيمان بة كويَرةي ثيَويست لة دذ ئةم ثاشماوة طةنيوانةي أابردووي بؤرذوازي ديموكراتي بؤطةنبوو، ناجةنطيَ و، بةثيَي ثيَويست لةطةل تؤوي كؤمونيستي أاستةقينة، ئةم تؤوية ساكار، بيَلاف و ئاساية، بةلآم زيندووة، هاريكاري ناكا.

با بأوانين بة بارودؤخي ذنان. هيض حيزبيَكي ديموكراسي لةجيهاندا، لة ثيَشكةوتووترين  كؤماري بؤرذوازي، لةم بارةيةوة، بة دريَذايي دةيان سالَ، تةنانةت بةشيَك لة سةددي ئةوةي ئيَمة لةيةكةم سالَي دةسةلآت طرتنةدةستماندا جيَبةجيَي نةكردووة. ئيَمة، بة واتاي أةسةني وشةكة، هيض بةرديَك لةسةر بةردي ئةو ياسا نزمانة نةهيَشت لةبارةي نايةكساني ذنان؛ لةبارةي أيَطرييةكان لةبةردةم جيابوونةوةو ئةو أةوالَةتة هيضوثوضانةي دةيثيَضنةوة؛ لةبارةي داننةنان بة مندالآني ناشةرعي و طةأان بةدواي باوكانيان...هتد- ئةم ياسانة هيَشتا ضةندين ثاشماوةي جؤربةجؤري لة هةموو وةلآتة شارستانييةكاندا هةن و سةرشؤأي بؤرذواو سةرمايةية. ئيَمة هةزار جاريش مافي خؤمانة شانازي بكةين بةوةي لةم بوارةدا بةدةستمان هيَناوة، بةلآم هةرضةند زةمين لة زبلَي ياساو دةزطا كؤنةكاني بؤرذوازي طسك و خاويَن بكةينةوة، ئةوةندة زياتر بؤمان أووندةبيَتةوة، ئةوةي ثيَيان هةستاوين، تةنها كاري أيخؤشكةرةوةن لةثيَناو دامةزراندن، بةلآم خودي دامةزراندنةكة نيية.

هيَشتا ذن، سةرةأاي هةموو ئةو ياسانة كة ئازادي ذنان دووثاتدةكةنةوة، كؤيلةي ناومالَة، لةبةر ئةوةي هيَشتا كاري بضووكي ناومالَ باري قورسدةكا؛ دةيختكيَنيَ؛ شيَت و زةليلي دةكا؛ بة موبةق و ذووري زارؤكانةوة كؤتي دةكا؛ زؤر ئابرووبةرانة أةنجي لة كاري بيَبةر بةبادةدا؛ كاري قيزةوةني ناومالَ دةمارطةلي دةورووذينيَ، شيَتكةرو ماندووكةرة. ئازادي أاستةقينةي ذنان و كؤمونيستي أاستةقينة دةستيثيَناكةن تةنها ئةو كات و ساتة نةبيَ، خةباتي جةماوةري(بة أابةري ثرؤليتاريا كة دةسةلآتي دةولَةتي بةدةستةوةية) دذي ئةم ئابووري طضكةي ناومالَة يا أوونتر بلَيَين كاتيَ بةشيَوةيةكي ضأوثأ دةست بة طؤأيني دةكريَت بؤ ئابووري سؤسياليستي طةورة.

بةلآم ئايا ئيَمة لة واقيعدا، لةئاستي تيئؤريي بةتيَروتةسةلي كة بةنيسبةت هةر كؤمونيستيَكةوة هيض جةدةليَك هةلَناطريَ، سةرةنجمان لةم كيَشةية داوة؟ بة دلَنياييةوة نةخيَر. ئايا ئيَمة بة طويَرةي ثيَويست، بايةخ دةدةين بة تؤوي كؤمونيستي كة لةئيَستاوة لةم بوارةدا دةركةوتووة؟ جاريَكيتر دةلَيَم نةخيَر، نةخيَر. ضيَشتخانة طشتييةكان، خانةطةلي دايةني و باغضةي مندالآن، ئةمانة نموونةي ئةو تؤويةن، ئةو ئامرازة ساكار و ئاساييةن كة هيض، مةزني، شكؤيي وئاهةنطيَأاني تيَدا نيية و لةتواناياندا هةية، بةكردةوة، لةثةيوةست بة أؤلَي لة بةرهةمهيَناني كؤمةلآيةتي و ذياني طشتي، نايةكساني لةطةل ثياودا كةم و لةناو ببات و ذنان ئازاد بكةن. ئةم ئامرازانة نويَ نين، سةرمايةداري زلهيَز خولَقاندووني(وةكضؤن هةموو ثيَشةكيية ماددييةكاني سؤسياليزمي بةطشتي، خولَقاندووة). بةلآم ئةم ئامرازانة،يةكةم:لةسيَبةري سةرمايةداري، دةطمةن بوو،دووهةم–كيَشةيةكي زؤر طرنطة-يا ثأؤذةطةليَكي بازرطانين لةطةلَ بةدترين دياردةي جامبازي، دةولَةمةندي، درؤزني و فيَلَكاري، يا((جؤريَكة لة ثالَةوانبازي خيَرةومةندي بؤرذوازيية)) كة بةأاستي بذاردةي كريَكاران بةدلَيان نةبوو و قيزيان ليَ دةهاتةوة.

هيض طومانيَ تيَدا نيية كة لةلاي ئيَمةدا، ئةو دةزطايانة، زياديانكردووة و مؤركةكةي دةستي بة طؤأين كردووة. هيض طؤماني تيَدا نيية كة لةنيَو ذناني كريَكارو جووتيار زؤرتر لةوةي ثيَدةزانين، ضةندين أيَكخراوي بةهرةداري هةية و دةزانن ضؤن كارةكييانة، كاروبارةكان أيَكدةخةن؛ بةشيَوةيةك كة ذمارةيةكي زؤر لة كارطةران و ذمارةيةكي طةورةتر لة سوودوةرطران، بةبيَ ئةم ليَشاوة لة ديَأ، دةربأين، خؤ خةريككردن، دةمةقالَي و فرةبيَذي لةبارةي بةرنامةو كارنامةكان...هتد كة((ئاكاري))ي((أؤشنبير))ةكانة،ئةوانةي خؤيان هةميشةو بة بيَ سنوور خؤبةزلدةزانن يا((كؤمونيستة)) تازةكان، كةضي ئيَمة وةك ثيَويست بةتةنط ئةم تؤوي نويَيانة نايةين.

بأوانن بؤ بؤرذواكان.بزانن ضؤن بانطةشةي سوودبةخشانة بؤ خؤي دةكا و بة مليونان تيراذ لة أؤذنامةكاني سةرمايةداران بة دةزطا((نموونةييةكانيان))بةبؤضووني خؤيان، هةلَدةلَيَن؛ ئةوان دةزانن ضؤن هةلَسوكةوت دةكةن بؤ ئةوةي دةزطا((نموونةييةكانيان)) بكةن بة شيَويَني شانازي نيشتيماني! أؤذنامةواني ئيَمة قةت بايةخ نادا، يا نةختيَك هةستن بة وةسبكردني باشترين ضيَشتخانة يا خانةطةلي دايةني، يا ثيَداويستي أؤذانةيان، هةنديَكيان أووةو طؤأان بؤ دةزطاطةليَكي نموونةيي ببا؛ ثيَياندا هةلَبلَيَن و ستايشيان بكةن؛ دةزطاكاني أؤذنامةواني زؤر بة وردي أوونكردنةوة بدةن، ئةو ضيَشتخانة و خانةطةلي دايةنييانة ض أةنجيَكي مرؤييمان بؤ ثاشةكةوت دةكةن، ض ئاسانكارييةك دةكةن بؤ ئةوانةي سوودي ليَ وةردةطرن، ض ثاشةكةوتيَك لة بةرهةمةكان و ض ئازادكردنيَكي ذنانة لة كؤيلايةتي كاري ناومالَ و ض ضاككارييةك لة بارودؤخي تةندةرووستي دةكريَت بةكاري كؤمونيستي طةشبين دةستبكةون وهةموو كارطةران و كؤمةلَطة دةكارن سوودي ليَ وةربطرن.

بةرهةمهيَناني نموونةي، شةمواني كؤمونيستي نموونةيي، بايةخدان و سةرأاستي نموونةيي لة بةرهةمهيَنان و دابةشكردني هةر(بود)يَك لة دانةويلة، ضيَشخانةي نموونةيي، ثاطذي نموونةيي لةم مالَ يا ئةو مالَ لة مالَةكاني كريَكار؛ لةم يا ئةو طةأةك،-هةموويان بوارطةليَكن دةبيَ لةلايةن أؤذنامةوانيمانةوة سةرنجيان أابكيَشيَ و بايةخي ثيَدةن، هةروا سةرةنج وبايةخداني هةر أيَكخراويَكي كريَكاري يا جووتياري بة دةيان بار لةو بايةخ و سةرنجانةي ئيَستا ثيَياندةدريَ. هةموو ئةوانة تؤوي كؤمونيستييةو بايةخثيَدانيان، يةكةم ئةركة بؤ هةموومان. هةرضةندة بارودؤخمان لةبواري ئازوخةو بةرهةمهيَنان ترسناك بيَ، ثيَشكةوتنمان بة دريَذايي بةرة لةماوةي ئةم هةذدة مانطةدا لة دةسةلآتي بةلشةفي، لة طةل ئةوةشدا، مةسةلةيةكة، جةدةل قبوولَ ناكا: داكراوي دانةويلة لة30مليون بود(لةسةرةتاي مانطي هةشتي/1917تاسةرةتاي ئاب1918)طةيشتة100مليون بود (لةسةرةتاي ئابي1918وة تا يةكي/ئايار1919)، بةروبوومي سةوز زيادي كردو كةموكوأي كةميكرد لة زةوي كيَلآوي دانةويلة، طواستنةوة بة شةمةندنةفةر، سةرةأاي دذواري طةورة لةبةر نةبووني سووتةمةني، ضاكتر بووة...هتد. لةم بارودؤخة طشتييةداو، بة ثشتيواني دةسةلآتي ثرؤليتاريا، أووةكةكاني كؤمونيزم سيس نابنةوة، بةلَكو طةشةدةكةن و طةورة دةبن و كؤمونيزميش هةراشدةبيَ.

لة يولي/1919بلآوكراوةتةوة                          جلدي39، لاثةأةي23-26           

سةلام عةبدولَلآ ئيبراهيم